آشنایی با اقدامات اساسی در حوادث جاده ای

تصادف خودرو بخشی از زندگی ما شده است، گاهی اینگونه اخبار حوادث را می شنویم و یا این که هر روز بارها و بارها تصادفات مختلف را در اطراف خود مشاهده می کنیم. معمولا هر جا تعدادی مرد با هم درگیر شده اند، می شود حدس زد که تصادفی رخ داده است. زندگی امروز ما پر شده از صدای ترمز و آژیر و خورد شدن سپر ها، این تصادفات غالبا صدمه آنچنانی هم نمی زنند اما ما باید آگاه باشیم که اگر در صحنه تصادف شدیدی قرار گرفتیم چه کارهایی باید انجام دهیم و اولین اقدام ما چگونه باید باشد؟

تصادف خودرو حادثه ای دردناک

از آنجا که حادثه خبر نمیکند، هر لحظه باید منتظر برخورد و تصادف دو خودرو، خودرو و عابر، موتور سیکلت و خودرو و یا موتور سیکلت و عابر باشیم. بر اساس اندیشه امداد و نجات ، شما همیشه باید بدترین حالت را در نظر بگیرید. در نظر گرفتن بدترین حالت یعنی لزوم اطلاع رسانی به چند ارگان مهم که متخصص در امور امداد و نجات هستند.

با توجه به سیسستمی که چند وقتی است در کشور فعال شده، شما با تماس به اورژانس، تمام واحد های عمل کننده مانند آتش نشانی و پلیس را در جریان قرار می دهید و اگر با پلیس یا آتش نشانی هم تماس بگیرید سیستم به شکل خودکار ارگان های دیگر را مطلع خواهد کرد. پس قبل از هر اقدامی در برخورد با یک حادثه تصادف یکی از شماره های 110 ، 115 یا 125 را شماره گیری نمایید. لازم است که شما با هوشیاری کامل، مشخصات محل وقوع حادثه را با جزییات دقیق به اطلاع مرکزی که تماس گرفته اید برسانید.

در خیابان های داخل شهر این آدرس دهی ساده تر است اما در حوادث خارج از شهر یا جاده های مواصلاتی استانی، باید بدانید تقریبا کجا هستید و همچنین به کجا نزدیک می باشید، آدرس درست و دقیق باعث سرعت در پروسه عملیات امداد و نجات می شود. چون زمان طلایی نجات شما در صورت حاد بودن وضعیت مصدومان، بسیار کم است بنابراین در آدرس دهی بسیار دقیق عمل کنید. معمولا افراد در مواجهه با تصادفی که رخ داده به سمت خودرو هجوم می آورند، این اشتباه ترین کار ممکن است. بدانید که خودرو یا خوردوهای آسیب دیده در خطر بزرگ تری قرار دارند و آن هم برخورد از عقب با اتومبیل هایی است که از وضعیت موجود خبر ندارند. پس در دومین قدم باید منطقه سانحه تصادف را تثبیت کنید و این کار را اگر در مخروط یا مثلث خطر در دسترس دارید انجام دهید اگر نه به سرعت باید محدوده معادل هشت قدم دورتر از صحنه حادثه را سنگ چین کنید. خودرو های عبوری می توانند بر عمق فاجعه بیفزایند و صحنه تصادف را گسترش دهند.

بررسی صحنه تصادف

در زمانی که مامورین امدادی هنوز به محل تصادف خودرو نرسیده اند و شما صحنه برخورد را تثبیت کرده اید، اقدامات زیر باید انجام گیرد:

پس از بررسی اجمالی تصادف خودرو ، فقط در یک صورت حق دارید تا آمدن نیرو های امدادی مصدومان را جابه جا کنید و آن هم در صورتی است که در صحنه تصادف خودرو ، احتمال انفجار وجود داشته باشد. در غیر اینصورت به هیچ وجه حق جابجایی یا تکان دادن مصدومان را ندارید مگر تست های لازم را بدانید یا انجام داده باشید. اگر متوجه شدید که ممکن است خودرو ها منفجر شوند باید تا جایی که می توانید به ترتیب مصدومان را از خودرو خارج و آن ها را به محلی امن برده و به سراغ نفر بعدی بروید. اما اگر انفجار محتمل نبود باید به سرعت وضع ظاهری مصدومان را بررسی کنید.

طبق تحقیقات انجام شده، بیشترین حالت فوت در تصادفات در همان محل صحنه اتفاق می افتد، پس اقدامات شما می تواند بسیار حیاتی باشد. اغلب مصدومان در این شرایط در حالت بیهوشی هستند پس با تست ضربان شاهرنگ گردنی متوجه شوید که کدام مصدوم ضربان قلب دارد. مصدومانی که ضربان قلب ندارند یعنی تنفس نمی کنند و شما برای نجات آنها زمانی کمتر از پنج دقیقه وقت دارید که در صورت دانستن عملیات CPR می توانید فرشته نجات مصدوم باشید. فرض را همیشه بر این بگذارید که ستون فقرات آسیب دیده است پس باید کمترین تکانش به ابن محور وارد شود. بر اساس آمار، 40 درصد مرگ و میرهای تصادف به علت دیر رسیدن کمک های اولیه و 30 درصد به دلیل ضربه شدید جسم با بدن مصدوم است. پس شما در موقعیتی هستید که با حتی دانش کم از کمک های اولیه می توانید نقش بزرگی ایفا کنید. بنابراین 2 عامل مهمترین عامل مرگ و میر هستند اول بسته شدن راه تنفسی و دوم خونریزی شدید که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

شدت جراحات در تصادف خودرو

در تصادفات دو خودرو با 4 حالت روبرو هستیم:

√ خودرو ها از روبرو با هم برخورد نموده اند.

√ یکی از عقب به خودروی جلویی برخورد کرده.

√ تصادف از سمت پهلو به یکی از خودرو ها وارد شده است،

√ در حالت چهارم خودرو چپ می شود یا بر اثر میزان فشار بر حول محور شروع به چرخش به دور خود می کند.

با توجه به نوع برخورد می توان اینگونه میزان جراحت را ترسیم کرد:

♦ برخورد از روبرو به خودروی دیگر یا جسم سخت: در اینگونه برخورد سر به سمت جلو پرتاب می شود و بیشترین تماس معطوف به برخورد سر به فرمان، داشبورد و یا شیشه است و دومین برخورد معطوف به برخورد محفظه شکمی و قفسه سینه با فرمان و یا داشبورد است.

♦ برخورد از عقب: بر اثر شدت اینرسی وارده، راننده یا مصدوم در خودرو به سمت عقب کشیده می شود که بیشترین آسیب در بخش اول به ستون فقرات و گردن و در بخش دوم به دلیل حرکت به سمت جلو، برخورد سر به فرمان و یا داشبور یا شیشه خودرو است.

♦ برخورد از پهلو: بیشترین نقاط درگیر در این نوع برخورد، سر و برخورد آن به شیشه یا ستون های ماشین و جمع شدگی و باز شدگی شدید ستون فقرات است.

♦ حالت چپ شدگی: تقریبا بدن مصدوم در همه جهات دچار فشارهای بیش از حد و کوفتگی های بسیار می شود. در چرخش های سیصد و شصت درجه خودرو (مانند محفظه ماشین لباس شویی ) مصدوم دچار آسیب در همه اعضا و قسمت ها می شود و این آسیب زمانی بیشتر می شود که کمربند ایمنی هم بسته نشده باشد.

پس با این توضیح، شما پس از بررسی صحنه تصادف و نوع حادثه راحت تر می توانید تشخیص دهید که با چه میزان و در چه ناحیه ای از بدن مصدومان با جراحت روبرو هستید. در همه حالت ها باید بدانید که اول ستون فقرات و بعد سر، بیشترین نقاط حساسی هستند که باید مراقب آنها باشید.

اقدامات اولیه در تصادف خودرو

در اولین قدم باید تنفس مصدوم را ارزیابی کنیم. میزان تنفس برای یک مصدوم باید بین 10 تا 30 تنفس در دقیقه باشد و شما از طریق حس کردن، گوش دادن و مشاهده می توانید ببینید که تنفس مصدوم چگونه است. تنفس باید شکل نرمال داشته و تند یا بسیار کند نباشد. اگر مصدوم تنفس نداشت و نیروهای امدادی نرسیده بودند باید خودتان را آماده CPR نمایید.
دومین قدم امدادی، تمرکز بر روی گردش خون است. خون علاوه بر رساندن اکسیژن به بخش های حیاتی بدن به نوعی مانند یک رادیاتور گرمای بدن را هم حفظ می کند، لذا در این شرایط کنترل سیستم گردش خون بسیار مهم است. در تصادف خودرو باید این احتمال را بدهید که مصدوم دچار خونریزی داخلی یا خارجی شده است، پس در نبود نیروهای امدادی باید به سرعت برای این وضعیت چاره بیندیشید.

اگر مصدوم دچار خونریزی بیرونی شده و برای شما قابل رویت باشد، به توصیه آسان طب ، اولین اقدام مهم جلوگیری از خروج خون است که معمولا با بستن عروق منتهی به مناطق خونریزی، این عملیات شروع شده و سپس با فشار مستقیم بر محل خونریزی از شدن خونریزی جلوگیری می شود. باید دقت کرد که اگر محل خونریزی از شریان های اصلی بدن باشد باید جلوگیری از خونریزی در اولویت کاری قرار بگیرد، حتی اولیت این بخش بیشتر از CPR است. اگر سیستم گردش خون به شکل طبیعی باز گردد بدن دوباره آرام آرام گرم خواهد شد. ضربان نبض نرمال بدن ما بین 60 تا 100 ضربان در دقیقه است، این ضربان ها باید محکم و مداوم باشند اگر ضربان ضعیف شد بدانیم که مشکل کم خونی وجود دارد و اگر آهسته شد احتمال وجود مشکل مغزی را باید متصور باشیم.

2 نکته مهم در تصادف خودرو

1- همواره این پیش فرض را داشته باشیم که مصدوم یا مصدومان دچار آسیب نخاعی یا آسیب در ستون فقرات شده اند. بیش از 20 درصد از مصدومان نخاعی تصادفات، در مرحله دوم عمل یا همان مرحله امدادی دچار حادثه نخاعی می شوند، حادثه نخاعی برگشت پذیر نیست بنابراین باید بسیار احتیاط کنیم.
2- شیشه های اتومبیل از دو جنس است. جنس شیشه جلو با شیشه های بغل و عقب فرق دارند. شیشه جلو شیشه ای سه لایه است که خورد و ریز ریز نمی شود اما شیشه بغل و عقب بر اثر ضربه بسیار ریز می شوند. اگر لازم بود از شیشه اتومبیل وارد شویم پس از بررسی وضعیت مصدوم و انتخاب کم خطر ترین محل ورود که به آنها و خودمان آسیب وارد نشود، توصیه می شود از شیشه های عقب یا بغل وارد شویم چرا که با ضربه ای مستقیم شکسته و خورد می شوند. 

همان طور که میدانیم، برای ما و برای هر کسی احتمال رخداد حوادثی مانند تصادف خودرو وجود دارد، پس داوطلبانه اصول امداد را فرا بگیریم تا بتوانیم در زمان لزوم که امید است هیچ گاه پیش نیاید کمکی به مصدومان این گونه حوادث بنماییم.

منبع:  آسان طب