علائم وعوارض کمبود ویتامین آ

ویتامین آ از منابع حیوانی در کبد شیر، کره، زرده تخم مرغ ، ماهی های چرب گوشت و روغن کبد بعضی ماهی ها (مورو) یافت می شود. این ویتامین به صورت کاروتن ( نوع بتا) در روغن پالم ، سبزیهای تازه ، فلفل سبز، کدوتنبل، هویج ، کاهو، کلم ، اسفناج و میوه ها یافت می شود. عوارض ناشی از کمبود این ویتامین بسیار است که گروهی هنوز شناخته نشده و درمواقع بروز با تجویز این ویتامین برطرف می شود.

 

 

عوارض پوستی ناشی از ویتامین آ

عوارضن پوستی کمبود ویتامین آ شامل فولیکولر هیپر کراتوزیس که بیشتر کودکان قبل از مدرسه، سن دبستان و دبیرستان به آن دچار می شوند. درمحل رستنگاه موها شاخی شدن سلول ها شروع شده ، دانه دانه می شود. برجستگی این دانه ها به اندازه ارزن یاماش می باشد و تقریباً یک اندازه است . پوست خشک است و در اثر برخورد با لباس دردناک می باشد. بیشتر این برجستگی ها در پشت بازو و نواحی آرنج ظاهر میگردد. برای دیدن و تشخیص باید به طور مایل (نه مستقیماً) به این نواحی نگاه کرد. درناحیه کپل ها  قسمت خارجی رانها و پشت هم درمراحل پیشرفته دیده می شود.این ضایعات از علائم زودرس ویتامین آ بوده ، به دلیل عدم توجه یا کم اهمیت بنظر رسیدن آن کمتر موجب تشخیص میگردد. فولیکولر هیپر کراتوزیس در اکثر نقاط کشور بین خانواده های کم درآمد وپر اولاد دیده میشود. فولیکولز Follculosis اغلب با عارضه فوق اشتباهاً تشخیص داده میشود و در نواحی بازو دیده میشود ولی برجستگی شاخی ندارد و به عقیده گروهی علت آن سوء تغذیه نیست.

کازرو درما در کمبود ویتامین آ چیست؟

کازرو درما Xeroderma به خشکی پوست اطلاق میگردد که اغلب در عارضه فولیکولر هیپر کراتوزیس دیده میشود. در این عارضه به جای پوست صاف  مرطوب و بافت صورتی، پوست خشن  نیز دیده می شود. رنگی شدن و ترکیدگی پوست عارضه است که خشکی پوست موجب ترک های زیادی روی پوست شده ، قستمهای ترکیده رنگی بنظر می رسد و گاهی در پوست زخم ایجاد میشود.درماتیت رنگی دیده میشود. پوست شاخی شده ، به صورت فلس تکه  تکه های پوست جدا میگردد بیشتر در نواحی رانها و شکم دیده شده و درمان آن با تجویز مخلوط اسید های آمینه و ویتامین انجام می شود. در بیشتر افراد دچار سوء تغذیه دیده میشود. نواحی دچار شده ضخیم و پوسته پوسته شده، شبیه پوست فیل بنظر میرسد. بیشتر پشت دستها روی پاها آرنجها و زانوها دیده می شود. ممکن است به زخم تبدیل شده که خود بخود زخم از بین می رود ولی خشکی باقی میماند. افزایش مصرف ویتامین آ (مصرف کنندگان روغن پالم) نیز موجب این عارضه میگردد. سبوره بینی  اطراف بینی و گاهی روی گونه ها و چانه می باشد. فولیکول ها به صورت پوسته های خشک (شوره مانند ) است که در بیماری پلاگرا نیز دیده میشود.در کم غذائی همراه با فقر ویتامین آ پوست نازک شده و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد.

درمان بیماری های ناشی از کمبود ویتامین آ

در درمان این عارضه باید تمامی مواد مغذی تجویز شود. سوئ تغذیه در ظاهر و رنگ پوست اثر میگذارد و اغلب موجب بروز دانه های قهوه ای کثیف روی پوست شده، پوست خشک و حساس میگردد. این عارضه بیشتر در پلاگرا و کواشیورکر دیده میشود لذا درمان، با تجویر ویتامین آ همراه با پروتئین و نیاسین انجام میگردد. عوارض دیگر پوست که کمبود کلسیم – نیاسین – ویتامین K – ریبوفلاوین همراه با کمبود ویتامین آ علت آن است  نیز ممکن است ایجاد شود.

منبع: http://doctorteb.ir